Παρά τη δημόσια δέσμευση του Κυριάκου Μητσοτάκη για εξάντληση της τετραετίας, το 2026 διαμορφώνεται ως ένα έτος «συνεχόμενων πιέσεων». Η κυβέρνηση καλείται να ισορροπήσει ανάμεσα στις ευρωπαϊκές δημοσιονομικές πιέσεις και την εσωτερική κοινωνική δυσαρέσκεια.
Ανάλυση των Κρίσιμων Παραγόντων
- Οικονομία: Ο «Κόφτης» και το Ταμείο Ανάκαμψης
Η Ελλάδα εισέρχεται σε μια φάση όπου τα «δωρεάν λεφτά» τελειώνουν. Με το Ταμείο Ανάκαμψης να ολοκληρώνεται, η Κομισιόν προβλέπει πτώση της ανάπτυξης στο 1,7% για το 2027. Αν η κυβέρνηση διαβλέψει ότι το 2027 θα είναι έτος λιτότητας, ίσως προτιμήσει να στήσει κάλπες το 2026, ενόσω οι δείκτες παραμένουν ακόμα σε θετικό πρόσημο.
Το Σύνδρομο του «Κανενός»
Μέχρι στιγμής, ο Κυριάκος Μητσοτάκης επενδύει στην απουσία εναλλακτικής πρότασης διακυβέρνησης. Ωστόσο, η ιστορία δείχνει ότι το πολιτικό κενό καλύπτεται πάντα. Αν οι διεργασίες στον χώρο της Κεντροαριστεράς (ΠΑΣΟΚ, σενάρια για κόμμα Τσίπρα) αποκτήσουν δυναμική, ο Πρωθυπουργός μπορεί να χρησιμοποιήσει το όπλο του αιφνιδιασμού για να ανανεώσει τη θητεία του πριν η αντιπολίτευση καταστεί απειλητική.
Εσωτερικά Μέτωπα: Η Δεξιά Πτέρυγα
Η ρήξη με την πλευρά του Αντώνη Σαμαρά δεν είναι πλέον μόνο λεκτική. Η ίδρυση ενός νέου κόμματος στα δεξιά της ΝΔ θα μπορούσε να λειτουργήσει ως «μαγνήτης» για δυσαρεστημένους βουλευτές, καθιστώντας την κυβερνητική πλειοψηφία των 150+ εδρών εξαιρετικά εύθραυστη.
Η υπόθεση του ΟΠΕΚΕΠΕ αποτελεί μια «ωρολογιακή βόμβα», καθώς η δεύτερη δικογραφία μπορεί να αγγίξει πολιτικά πρόσωπα, προκαλώντας τριγμούς στην κοινοβουλευτική ομάδα της ΝΔ.
Το 2026 δεν θα είναι απλώς μια προεκλογική χρονιά, αλλά το έτος που θα κριθεί αν η ΝΔ μπορεί να αντέξει την πίεση της πραγματικής οικονομίας χωρίς το «μαξιλάρι» των ευρωπαϊκών κονδυλίων. Η ασφάλεια και η σταθερότητα παραμένουν το κεντρικό αφήγημα, αλλά οι κάλπες μπορεί να έρθουν ως ανάγκη «πολιτικής επιβίωσης».
Αν εστιάσουμε στα δύο κρίσιμα «μέτωπα» που θα καθορίσουν τις εξελίξεις: την οικονομική στενωπό της περιόδου 2026-2027 και τη νέα δυναμική που διαμορφώνεται στον χώρο της αντιπολίτευσης.
Η Οικονομική «Παγίδα» του 2026-2027
Η κυβέρνηση βρίσκεται αντιμέτωπη με μια δυσεπίλυτη εξίσωση. Από τη μία, οι πολίτες πιέζουν για ελαφρύνσεις λόγω ακρίβειας, και από την άλλη, οι Βρυξέλλες επιβάλλουν αυστηρότερους κανόνες.
Το Τέλος του «Ελντοράντο»: Το Ταμείο Ανάκαμψης (RRF) υπήρξε ο κύριος αιμοδότης της ελληνικής οικονομίας. Η λήξη του το 2026 σημαίνει αυτόματα λιγότερα έργα υποδομής και μειωμένη ρευστότητα στην αγορά. Η πρόβλεψη για επιβράδυνση της ανάπτυξης στο 1,7% το 2027 είναι ένα σήμα κινδύνου που μπορεί να ωθήσει σε εκλογές το 2026, πριν η ύφεση γίνει αισθητή στην τσέπη του πολίτη.
Ο «Κόφτης» του 3,6%: Με το νέο σύμφωνο σταθερότητας, δεν μετράει πλέον μόνο το έλλειμμα, αλλά το όριο αύξησης των δαπανών. Αν τα έσοδα από τον τουρισμό ή την πάταξη της φοροδιαφυγής είναι υψηλά, η κυβέρνηση δεν μπορεί να τα μοιράσει όλα σε επιδόματα, καθώς δεσμεύεται από το πλαφόν του 3,6%. Αυτό περιορίζει δραστικά την «προεκλογική παροχολογία».
Στεγαστική Κρίση: Τα ενοίκια και οι τιμές των ακινήτων αυξάνονται με ρυθμούς πολλαπλάσιους του πληθωρισμού. Αν η κυβέρνηση δεν καταφέρει να παρουσιάσει ένα πειστικό αποτέλεσμα (π.χ. μέσω του προγράμματος «Σπίτι μου»), η δυσαρέσκεια των νέων και της μεσαίας τάξης θα είναι μη αναστρέψιμη μέχρι το 2027.
Η Αντιπολίτευση: Από τον «Κανένα» στον «Αντίπαλο Πόλο» καθώς σύμφωνα με τις τελευταίες τάσεις των δημοσκοπήσεων, το τοπίο αλλάζει μορφή
Η Άνοδος του ΠΑΣΟΚ: Μετά τις εσωκομματικές εκλογές, το ΠΑΣΟΚ δείχνει να σταθεροποιείται στη δεύτερη θέση με ποσοστά που «φλερτάρουν» με το 20%. Αν η διαφορά από τη ΝΔ πέσει σε μονοψήφιο νούμερο, το επιχείρημα της «παντοδυναμίας Μητσοτάκη» καταρρέει.
Το Σενάριο Τσίπρα / Νέου Φορέα: Η κινητικότητα γύρω από το Ινστιτούτο του Αλέξη Τσίπρα και οι συζητήσεις για την «ανασύνθεση της Κεντροαριστεράς» τρομάζουν το Μέγαρο Μαξίμου. Ένας νέος σχηματισμός που θα ένωνε δυνάμεις από τον ΣΥΡΙΖΑ, την Πλεύση Ελευθερίας και δυσαρεστημένους του ΠΑΣΟΚ, θα μπορούσε να αλλάξει τις ισορροπίες μέσα σε λίγους μήνες.
Η Δεξιά Πολυδιάσπαση: Η ΝΔ δεν απειλείται μόνο από τα αριστερά. Η άνοδος κομμάτων στα δεξιά της (Φωνή Λογικής, Ελληνική Λύση, Νίκη) στερεί από τον Κυριάκο Μητσοτάκη τη δυνατότητα αυτοδυναμίας. Σε περίπτωση πρόωρων εκλογών, ο κίνδυνος για μια κυβέρνηση συνεργασίας ή επαναληπτικών εκλογών είναι ορατός.
΄
Ο Πρωθυπουργός είναι «παίκτης τακτικής». Αν διαγνώσει ότι το 2027 θα είναι μια χρονιά οικονομικής στενότητας και πολιτικής αντεπίθεσης των αντιπάλων του, θα προτιμήσει να «κάψει» το χαρτί των πρόωρων εκλογών το 2026, ζητώντας ανανέωση της εντολής με το επιχείρημα της «σταθερότητας μπροστά στην αβεβαιότητα».
Οι διεθνείς εξελίξεις το 2026 λειτουργούν ως ο «εξωτερικός επιταχυντής» των εγχώριων πολιτικών εξελίξεων. Η Ελλάδα δεν είναι νησί και η κυβέρνηση γνωρίζει ότι το “παράθυρο ευκαιρίας” για κάλπες μπορεί να κλείσει απότομα λόγω εξωγενών σοκ.
Ακολουθεί η ανάλυση των τριών διεθνών αξόνων που «σπρώχνουν» τις εξελίξεις:
Ο Παράγων “Trump” και η Νέα Γεωπολιτική Πραγματικότητα
Η επιστροφή ή η επιρροή της πολιτικής Trump στις ΗΠΑ επηρεάζει άμεσα την Ελλάδα σε δύο επίπεδα δημιουργώντας μια νέα Γεωπολιτική Πραγματικότητα.
Ελληνοτουρκικά: Μια πιθανή απομονωτιστική πολιτική των ΗΠΑ («America First») ίσως δώσει χώρο στην Τουρκία για μεγαλύτερη διεκδικητικότητα στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο. Αν η κυβέρνηση Μητσοτάκη αισθανθεί ότι εισερχόμαστε σε περίοδο παρατεταμένης έντασης, μπορεί να επιδιώξει «νωπή εντολή» για να διαχειριστεί μια εθνική κρίση.
Οικονομικοί Δασμοί: Η επιβολή δασμών από τις ΗΠΑ στα ευρωπαϊκά προϊόντα θα πλήξει τις ελληνικές εξαγωγές (π.χ. αγροτικά προϊόντα, λάδι), επιβαρύνοντας το εμπορικό ισοζύγιο.
Η Γερμανική Αβεβαιότητα και η Ευρωζώνη
Η Γερμανία, ο οικονομικός κινητήρας της Ευρώπης, βρίσκεται σε φάση πολιτικής και οικονομικής κάμψης.
Αν η Γερμανία διολισθήσει σε ύφεση, η ζήτηση για το ελληνικό τουριστικό προϊόν θα μειωθεί το 2026.
Μια συντηρητική στροφή στο Βερολίνο μπορεί να φέρει πίεση για ακόμα ταχύτερη μείωση του χρέους, περιορίζοντας τα περιθώρια της Αθήνας για κοινωνική πολιτική.
Η Ενεργειακή Αστάθεια
Παρά τη σχετική εκτόνωση, οι πόλεμοι στην Ουκρανία και τη Μέση Ανατολή κρατούν τις τιμές της ενέργειας σε «αναμμένα κάρβουνα». Οποιαδήποτε νέα αύξηση στο φυσικό αέριο το 2026 θα αναζωπυρώσει τον πληθωρισμό, ακυρώνοντας τις αυξήσεις σε μισθούς και συντάξεις που έχει υποσχεθεί η κυβέρνηση.
Το συμπέρασμα είναι σαφές: Η κυβέρνηση προτιμά να ελέγχει εκείνη τον χρόνο των εκλογών (εντός του 2026), παρά να συρθεί σε αυτές το 2027 υπό το βάρος μιας διεθνούς οικονομικής ή εθνικής κρίσης που δεν θα μπορεί να ελέγξει.
Σε ένα σενάριο πρόωρων εκλογών εντός του 2026, οι δύο βασικοί πόλοι θα επιχειρήσουν να πολώσουν το κλίμα γύρω από δύο διαμετρικά αντίθετα αφηγήματα.
Στρατηγική ανάλυση των μηνυμάτων που αναμένεται να κυριαρχήσουν
Το Αφήγημα της Νέας Δημοκρατίας (Κ. Μητσοτάκης)
Κεντρικό Σύνθημα: «Σταθερότητα σε έναν κόσμο που αλλάζει – Μην ρισκάρετε την επιστροφή στο παρελθόν»
Η κυβέρνηση θα επιχειρήσει να μετατρέψει την οικονομική αβεβαιότητα σε πλεονέκτημα, παρουσιάζοντας τον εαυτό της ως τον μοναδικό «εγγυητή» της ομαλότητας.
Το δίλημμα: «Θέλετε κυβέρνηση που ξέρει να διαχειρίζεται κρίσεις (γεωπολιτικά, ενέργεια) ή έναν πειραματισμό συνεργασιών που θα φέρει χάος;»
Η Οικονομία: Θα προβάλει την επενδυτική βαθμίδα και τη μείωση της ανεργίας, ισχυριζόμενη ότι μόνο αυτή μπορεί να διαπραγματευτεί με τη νέα αυστηρή ΕΕ.
Εθνικά Θέματα: Θα παίξει το χαρτί της «ισχυρής Ελλάδας» με τους εξοπλισμούς (Rafale, Belharra) και τις συμμαχίες (ΗΠΑ/Γαλλία), ειδικά αν η Τουρκία κλιμακώνει την ρητορική της.
Ο Στόχος: Να συσπειρώσει τη μεσαία τάξη και τους κεντροδεξιούς ψηφοφόρους που φοβούνται την αστάθεια.
Το Αφήγημα του ΠΑΣΟΚ (Ν. Ανδρουλάκης)
Κεντρικό Σύνθημα: «Αλλαγή Παραδείγματος – Κοινωνική Δικαιοσύνη και Αξιοπρέπεια»
Το ΠΑΣΟΚ θα επιδιώξει να εμφανιστεί ως η «ώριμη εναλλακτική» που δεν θα γκρεμίσει τη χώρα, αλλά θα την κάνει πιο δίκαιη.
Το δίλημμα: «Ανάπτυξη για τους λίγους ή ευημερία για τους πολλούς;»
Η Ακρίβεια και Στέγη: Θα είναι η αιχμή του δόρατος. Θα κατηγορήσει τη ΝΔ για «αδιαφορία» απέναντι στα ενοίκια και το κόστος ζωής, προτείνοντας κοινωνική κατοικία και πλαφόν στα κέρδη των εταιρειών ενέργειας.
Θεσμοί και Διαφάνεια: Θα χρησιμοποιήσει τα σκάνδαλα (ΟΠΕΚΕΠΕ, υποκλοπές, Τέμπη) για να μιλήσει για ένα «καθεστώς» που πρέπει να φύγει.
Η Στρατηγική: Να προσελκύσει τους απογοητευμένους ψηφοφόρους του ΣΥΡΙΖΑ και τη νεολαία που νιώθει αποκλεισμένη από την αγορά εργασίας και κατοικίας.
Η «Wild Card»: Η Δεξιά της ΝΔ
Αν ο Αντώνης Σαμαράς ή ένας νέος σχηματισμός (π.χ. Λατινοπούλου) κινηθεί επιθετικά, ο Μητσοτάκης θα αναγκαστεί να στρίψει το τιμόνι πιο δεξιά (μεταναστευτικό, “woke” ατζέντα), γεγονός που μπορεί να ανοίξει χώρο στο κέντρο για το ΠΑΣΟΚ.
Το 2026 διαμορφώνεται ως ένα έτος γεμάτο «ραντεβού» που θα κρίνουν αν η κυβέρνηση θα επιλέξει τη φυγή προς τα εμπρός. Ο παρακάτω πίνακας αποτυπώνει τις ημερομηνίες-κλειδιά που θα λειτουργήσουν ως βαρόμετρο για την προκήρυξη πρόωρων εκλογών.
Τα 3 «Παράθυρα» για τις Κάλπες
Το «Ανοιξιάτικο» (Μάιος – Ιούνιος 2026): Μετά από μια πιθανή αναβάθμιση της οικονομίας τον Μάρτιο και πριν αρχίσει η μεγάλη πίεση για την ολοκλήρωση των έργων του Ταμείου Ανάκαμψης. Είναι το σενάριο της «θετικής ορμής».
Το «Σεπτεμβριανό» (Μετά τη ΔΕΘ 2026): Ο Πρωθυπουργός εκμεταλλεύεται την τουριστική σεζόν (που αναμένεται καλή) και το βήμα της ΔΕΘ για να ζητήσει ανανέωση εντολής πριν μπει ο δύσκολος χειμώνας του 2027.
Η «Wild Card» (Νοέμβριος 2026): Αν οι διεθνείς εξελίξεις (π.χ. μια νέα κυβέρνηση στη Γερμανία υπό τον Friedrich Merz που αναμένεται να είναι πιο αυστηρή δημοσιονομικά) δείξουν ότι η Ευρώπη επιστρέφει στη σκληρή πειθαρχία.
Ο Διεθνής Παράγοντας «Γερμανία»
Η νίκη του Friedrich Merz (CDU) στις γερμανικές εκλογές (Φεβρουάριος 2025) θα έχει ήδη δείξει τα δόντια της μέχρι το 2026. Η Ελλάδα θα γνωρίζει αν το Βερολίνο θα απαιτήσει ταχύτερη μείωση χρέους.
Αν ο Merz πιέσει για επιστροφή σε πλεονάσματα άνω του 2%, ο Κυριάκος Μητσοτάκης ίσως επιλέξει να “αποδράσει” στις κάλπες το 2026 για να έχει 4 χρόνια μπροστά του πριν την εφαρμογή των νέων μέτρων.
