Σε μια σπάνια στιγμή καθολικής ενότητας, δήμαρχοι και δημοτικοί υπάλληλοι από όλη τη χώρα συγκεντρώθηκαν στην Αθήνα, στέλνοντας ένα ηχηρό μήνυμα προς την Κυβέρνηση. Η κινητοποίηση της ΚΕΔΕ δεν ήταν απλώς μια πορεία διαμαρτυρίας, αλλά μια κραυγή αγωνίας για την επιβίωση των θεσμών που βρίσκονται πιο κοντά στον πολίτη.
Συγκεκραμένα μετά από πολλά χρόνια, οι Δήμαρχοι όλης της χώρας βρέθηκαν μαζικά έξω από το Ελληνικό Κοινοβούλιο, μετατρέποντας μια συμβολική διαμαρτυρία σε μια ουσιαστική διεκδίκηση για το μέλλον της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Η κινητοποίηση αυτή σηματοδοτεί μια «επανεκκίνηση» του διαλόγου με την κεντρική πολιτική σκηνή.
Η είσοδος στη Βουλή και οι πολιτικές επαφές
Η ηγεσία της ΚΕΔΕ, με επικεφαλής τον Πρόεδρο Λάζαρο Κυρίζογλου, πέρασε το κατώφλι της Βουλής, όπου πραγματοποίησε διαδοχικές συναντήσεις με εκπροσώπους όλων των κοινοβουλευτικών κομμάτων.
Στον χώρο της συγκέντρωσης, το κλίμα ήταν ενωτικό, με την παρουσία κορυφαίων πολιτικών αρχηγών. Ξεχώρισε η παρουσία του προέδρου του ΠΑΣΟΚ, Νίκου Ανδρουλάκη, ο οποίος συνομίλησε με αιρετούς και φωτογραφήθηκε με τον δήμαρχο Αθηναίων, Χάρη Δούκα, καθώς και με δημάρχους από όλη την επικράτεια, υπογραμμίζοντας τη στήριξη των κομμάτων στα αιτήματα των Δήμων.
Τα Κύρια Αιτήματα: Γιατί «βράζουν» οι Δήμοι;
Η ατζέντα των διεκδικήσεων είναι πυκνή και αγγίζει τη λειτουργική δυνατότητα των Δήμων να παρέχουν βασικές υπηρεσίες. Τα κομβικά σημεία είναι:
Οικονομική Στήριξη και ΚΑΠ: Οι Δήμοι ζητούν γενναία αύξηση των Κεντρικών Αυτοτελών Πόρων (ΚΑΠ), καθώς οι τρέχουσες χρηματοδοτήσεις δεν καλύπτουν τις αυξημένες ανάγκες.
Ενεργειακό Κόστος: Η εκτόξευση των τιμών του ρεύματος έχει «γονατίσει» τους προϋπολογισμούς για τον οδοφωτισμό και τη λειτουργία σχολείων και αθλητικών κέντρων.
Τέλος Ταφής Απορριμμάτων: Οι δήμαρχοι ζητούν την κατάργηση ή την αναστολή του τέλους ταφής, το οποίο θεωρούν άδικο και τιμωρητικό για τους δημότες.
Υποστελέχωση: Υπάρχει επιτακτική ανάγκη για νέες προσλήψεις μόνιμου προσωπικού, καθώς οι συνταξιοδοτήσεις και η απαγόρευση προσλήψεων έχουν αφήσει κρίσιμες υπηρεσίες (όπως η καθαριότητα και οι τεχνικές υπηρεσίες) στο «κόκκινο».
Μεταφορά Αρμοδιοτήτων χωρίς Πόρους: Η πάγια ένσταση της αυτοδιοίκησης είναι ότι το κράτος μεταφέρει ευθύνες στους Δήμους (π.χ. πυροπροστασία, διαχείριση αδέσποτων) χωρίς να δίνει τα αντίστοιχα κονδύλια.
Ο Δήμαρχος Αθηναίων Χάρης Δούκας τόνισε:
«Σήμερα ενώσαμε δυνάμεις και υψώσαμε ανάστημα. Αιρετοί, εργαζόμενοι και πολίτες γίναμε όλοι μια γροθιά. Πέρα από χρώματα και κόμματα. Είναι μία μάχη αξιοπρέπειας. Είναι μία μάχη για τα αυτονόητα.Θέλουμε τους Δήμους μας δυνατούς, με αρμοδιότητες και πόρους, για να μπορεί να είναι δυνατή και η κοινωνία.»
Ο Δήμαρχος Βριλησσίων Γιάννης Πισιμίσης τόνισε:
«Συμβολικό κλείσιμο του Δήμου Βριλησσίων σήμερα καθώς και όλων των Δήμων της χώρας έπειτα από τη σχετική απόφαση της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδας. Κυρίαρχο αίτημα όλων των αυτοδιοικητικών στην παράλληλη συγκέντρωση που πραγματοποιήθηκε έξω από τη Βουλή των Ελλήνων είναι η ουσιαστική εφαρμογή του άρθρου 102 του Συντάγματος για την οικονομική και διοικητική αυτοτέλεια των Δήμων. Πράγματι, από τα 8 δις ευρώ θεσμοθετημένων πόρων σήμερα οι 332 Δήμοι της χώρας λαμβάνουμε 2,8 δις. Η απόκλιση αυτή, παρά τις ενισχύσεις που έχουν δοθεί τα τελευταία χρόνια, δημιουργεί σημαντικά λειτουργικά προβλήματα σε ένα περιβάλλον, μάλιστα, αυξημένου κόστους (ενεργειακού, μισθοδοτικού κ.α.).
Το αίτημα για μια πρωταγωνιστική θέση της αυτοδιοίκησης σε ένα πλαίσιο πολυεπίπεδης διακυβέρνησης του κράτους παραμένει απολύτως ενεργό.»
Η Δυναμική Παρουσία του Βορείου Τομέα Αθηνών
Οι Δήμοι των Βορείων Προαστίων, παρά το γεγονός ότι συχνά θεωρούνται «εύποροι», συμμετείχαν μαζικά, αποδεικνύοντας ότι τα προβλήματα είναι δομικά και οριζόντια.
Οι Δήμαρχοι του Βορείου Τομέα, πολλοί εκ των οποίων βρίσκονταν στην πρώτη γραμμή, τόνισαν ότι η αυτονομία της Τοπικής Αυτοδιοίκησης είναι προϋπόθεση για τη δημοκρατία και την ποιότητα ζωής των κατοίκων.
Το Μέλλον των Κινητοποιήσεων
Η ΚΕΔΕ έχει ξεκαθαρίσει ότι αυτή η κινητοποίηση είναι μόνο η αρχή. Αν δεν υπάρξει ουσιαστικός διάλογος και δεσμεύσεις από τα Υπουργεία Εσωτερικών και Οικονομικών, η αυτοδιοίκηση προειδοποιεί με περαιτέρω κλιμάκωση, που μπορεί να περιλαμβάνει ακόμη και το κλείσιμο των δημοτικών υπηρεσιών για μεγαλύτερα διαστήματα.
«Δεν ζητάμε ελεημοσύνη, ζητάμε τα οφειλόμενα για να μείνουν οι πόλεις μας όρθιες.» — Αυτό ήταν το κοινό σύνθημα που αντήχησε στο κέντρο της Αθήνας.
Η Φωνή των Δημάρχων του Βορείου Τομέα
Στο περιθώριο των κινητοποιήσεων, οι επικεφαλής των Δήμων της Βόρειας Αθήνας τοποθετήθηκαν με έμφαση, αναδεικνύοντας την ιδιαιτερότητα των προβλημάτων της περιοχής:
Θεόδωρος Αμπατζόγλου (Μαρούσι): Τόνισε ότι οι Δήμοι έχουν φτάσει στα όρια των αντοχών τους, επισημαίνοντας ότι «χωρίς την απαραίτητη χρηματοδότηση, η βιωσιμότητα των πόλεων τίθεται σε κίνδυνο».
Σίμος Ρούσσος (Χαλάνδρι): Εστίασε στην ανάγκη ανατροπής της πολιτικής που αφαιρεί πόρους από την αυτοδιοίκηση, σημειώνοντας ότι οι Δήμοι είναι το τελευταίο ανάχωμα κοινωνικής προστασίας.
Βασίλης Ξυπολυτάς (Κηφισιά): Ανέδειξε το ζήτημα της πολιτικής προστασίας, υπογραμμίζοντας ότι οι ανάγκες για τον καθαρισμό των δασικών εκτάσεων και την προστασία από την κλιματική αλλαγή απαιτούν προσωπικό και μέσα που σήμερα λείπουν.
Νατάσσα Κοσμοπούλου (Πεντέλη): Εστίασε στην ιδιαιτερότητα των πυρόπληκτων περιοχών και την ανάγκη για άμεση ενίσχυση των τεχνικών υπηρεσιών.
Πώς επηρεάζουν οι διεκδικήσεις την καθημερινότητά μας;
Πολλοί δημότες αναρωτιούνται: «Γιατί με αφορά αν ο Δήμος παίρνει λιγότερα χρήματα από το κράτος;».
Η απάντηση κρύβεται σε τρεις βασικούς τομείς της ζωής μας:
- Η απειλή αύξησης των Δημοτικών Τελών Όταν το κράτος επιβάλλει το «Τέλος Ταφής» ή όταν το ενεργειακό κόστος των Δήμων τριπλασιάζεται, οι Δήμοι αναγκάζονται να μετακυλήσουν το κόστος στους πολίτες μέσω των δημοτικών τελών. Η κινητοποίηση της ΚΕΔΕ γίνεται ουσιαστικά για να μην δουν οι πολίτες νέες αυξήσεις στους λογαριασμούς του ρεύματος.
- Η καθαριότητα και οι υποδομές Η έλλειψη προσωπικού και πόρων σημαίνει λιγότερα δρομολόγια απορριμματοφόρων, καθυστέρηση στην αποκατάσταση λακκουβών και ελλιπή συντήρηση στα πεζοδρόμια. Για τον κάτοικο του Βορείου Τομέα, αυτό μεταφράζεται σε υποβάθμιση της ποιότητας ζωής σε περιοχές που παραδοσιακά θεωρούνταν «πρότυπα».
- Κοινωνικές δομές και σχολεία Οι παιδικοί σταθμοί, τα ΚΑΠΗ και οι δωρεάν αθλητικές δραστηριότητες εξαρτώνται άμεσα από την κρατική επιχορήγηση. Αν οι Δήμοι δεν στηριχθούν, αυτές οι υπηρεσίες κινδυνεύουν είτε να υποβαθμιστούν είτε να αποκτήσουν «συνδρομή» για τους χρήστες.
Η κάθοδος των Δήμων στην Αθήνα δεν ήταν μια τυπική συνδικαλιστική κίνηση. Ήταν μια προσπάθεια να διασφαλιστεί ότι ο Δήμος θα μπορεί να ανταποκριθεί στα βασικά: να μαζεύει τα σκουπίδια, να φωτίζει τους δρόμους, να διατηρεί ασφαλή τα σχολεία και να προστατεύει το πράσινο.
Όπως χαρακτηριστικά ειπώθηκε από εκπροσώπους του Βορείου Τομέα: «Αν σβήσουν οι μηχανές των Δήμων, η πόλη θα σταματήσει να λειτουργεί για όλους».
«Τα επόμενα βήματα» Τι ακολουθεί μετά την Αθήνα;
Η κινητοποίηση στο Σύνταγμα δεν ήταν το τέλος, αλλά η αρχή μιας κλιμακούμενης αντίδρασης.
Το σχέδιο δράσης της ΚΕΔΕ περιλαμβάνει:
Θεσμικός Διάλογος: Άμεση συνάντηση με την ηγεσία των Υπουργείων Εσωτερικών και Οικονομικών για τη δέσμευση επιπλέον κονδυλίων ύψους τουλάχιστον 450 εκατ. ευρώ.
Συμβολικό Κλείσιμο Δήμων: Εάν δεν υπάρξει ανταπόκριση, εξετάζεται το κλείσιμο των δημαρχιακών μεγάρων για 48 ώρες, με εξαίρεση τις κοινωνικές υπηρεσίες.
Εκστρατεία Ενημέρωσης: Διανομή φυλλαδίων στους πολίτες (ειδικά στις στάσεις του Μετρό και τους κεντρικούς δρόμους του Βορείου Τομέα) που θα εξηγούν πώς η υποχρηματοδότηση οδηγεί αναγκαστικά σε αυξήσεις δημοτικών τελών.
Νομικές Ενέργειες: Προσφυγή στο Συμβούλιο της Επικρατείας (ΣτΕ) για το Τέλος Ταφής, το οποίο οι Δήμοι θεωρούν αντισυνταγματικό.
