Ξεκινώντας από την Παρασκευή 10/10, η Google εισάγει μια σημαντική αλλαγή που έχει ήδη προκαλέσει παγκόσμια ανησυχία: το Gmail, το οποίο χρησιμοποιούν δισεκατομμύρια χρήστες, θα αρχίσει να αναλύει τα ηλεκτρονικά μας μηνύματα με τη χρήση τεχνητής νοημοσύνης χωρίς να έχει προηγηθεί ρητή άδειά μας.
Η νέα αυτή λειτουργία, γνωστή ως AI Enhanced Classification and Review, βασίζεται στην πλατφόρμα Gemini της Google. Ο επίσημος στόχος της εταιρείας είναι η καλύτερη κατανόηση του περιεχομένου των email, ώστε να εμφανίζονται στους χρήστες πιο στοχευμένες διαφημίσεις και προτάσεις. Πρακτικά, ο τεχνολογικός κολοσσός θα αξιοποιεί τα προσωπικά μας δεδομένα για να προβάλει προσωποποιημένες διαφημίσεις.
Το πιο αμφιλεγόμενο σημείο είναι ότι η δυνατότητα αυτή θα ενεργοποιηθεί αυτόματα για όλους τους χρήστες του Gmail, μετατρέποντάς τους, εν αγνοία τους, σε συμμετέχοντες σε αυτή τη νέα πολιτική συλλογής δεδομένων. Όποιος επιθυμεί να εξαιρεθεί, θα πρέπει να ψάξει και να απενεργοποιήσει μόνος του τη ρύθμιση μέσα από τις “Ρυθμίσεις” του λογαριασμού του.
Η Google διαβεβαιώνει πως το σύστημα δεν πραγματοποιεί ανθρώπινη ανάγνωση των μηνυμάτων, αλλά χρησιμοποιεί αυτοματοποιημένη ανάλυση λέξεων-κλειδιών και θεμάτων. Ωστόσο, ειδικοί σε θέματα ψηφιακών δικαιωμάτων επισημαίνουν πως αυτό δεν αλλάζει την ουσία: το Gmail θα επεξεργάζεται τα προσωπικά μας μηνύματα για να εξάγει πληροφορίες με διαφημιστικό σκοπό. Πολλοί νομικοί και αναλυτές χαρακτηρίζουν ήδη αυτή την πρακτική ως παραβίαση της ιδιωτικότητας λόγω της έλλειψης σαφούς συγκατάθεσης, ενώ εκφράζονται φόβοι για πιθανή σύγκρουση με το ευρωπαϊκό νομικό πλαίσιο για την προστασία δεδομένων (GDPR).
Πώς να σταματήσεις το Gmail από το να «ψαχουλεύει» τα μηνύματά σου
Αν δεν θέλεις η τεχνητή νοημοσύνη της Google να έχει πρόσβαση στα προσωπικά σου email, μπορείς να απενεργοποιήσεις εύκολα τη νέα λειτουργία πριν τεθεί σε ισχύ.
Από υπολογιστή:
-Μπες στο Gmail και πάτησε το γρανάζι πάνω δεξιά.
-Επίλεξε «View all settings» (Προβολή όλων των ρυθμίσεων).
-Πήγαινε στην καρτέλα «General» (Γενικά).
-Εντόπισε την επιλογή «Smart Features and Personalization» (Έξυπνες λειτουργίες και εξατομίκευση).
-Απενεργοποίησε ό,τι σχετίζεται με ανάλυση δεδομένων, όπως Smart Writing, Intelligent Response, Shipment Tracking, Reminders κ.λπ.
Από κινητό τηλέφωνο:
-Άνοιξε την ίδια την εφαρμογή Gmail (όχι π.χ. την εφαρμογή «Μηνύματα» του iPhone).
-Πήγαινε στις «Ρυθμίσεις» και επίλεξε τον λογαριασμό σου.
-Βρες την επιλογή «Smart Features and Personalization» και απενεργοποίησέ την.
-Για ακόμα μεγαλύτερη προστασία, μπορείς να μπεις στη σελίδα «Data and Privacy» του λογαριασμού σου στην Google και να απενεργοποιήσεις την επιλογή «Web and App Activity». Έτσι περιορίζεις σημαντικά τη συλλογή δεδομένων από όλες τις εφαρμογές της εταιρείας.
Η Google θεωρεί ότι έχεις ήδη συναινέσει
Αυτό που εξοργίζει πολλούς χρήστες είναι το γεγονός ότι η Google εφαρμόζει το λεγόμενο μοντέλο opt-out: θεωρεί ότι έχεις ήδη δώσει τη συγκατάθεσή σου, εκτός αν εσύ ο ίδιος μπεις στη διαδικασία να την αφαιρέσεις. Με λίγα λόγια, η ευθύνη μεταφέρεται σε εμάς. Αν δεν γνωρίζεις τη νέα ρύθμιση ή απλώς δεν ασχοληθείς, το Gmail θα αρχίσει να σαρώνει τα email σου χωρίς να το καταλάβεις καν. Κι αυτό, ενώ η ευρωπαϊκή νομοθεσία απαιτεί ρητή συναίνεση για τέτοιου είδους επεξεργασία δεδομένων, κάτι που στη συγκεκριμένη περίπτωση δεν φαίνεται να συμβαίνει.
Από την «έξυπνη βοήθεια» στην εμπορική αξιοποίηση
Το Gmail έχει ήδη ενσωματώσει πολλές λειτουργίες τεχνητής νοημοσύνης, όπως αυτόματες απαντήσεις, ταξινόμηση μηνυμάτων και προτάσεις γραφής. Ωστόσο, μέχρι τώρα αυτές οι λειτουργίες εξυπηρετούσαν τον ίδιο τον χρήστη. Η νέα πρωτοβουλία, όμως, αλλάζει τα δεδομένα: η τεχνητή νοημοσύνη μπαίνει πλέον στην υπηρεσία της διαφήμισης, αξιοποιώντας το περιεχόμενο των προσωπικών μας μηνυμάτων για εμπορικούς σκοπούς. Πολλοί φοβούνται ότι αυτή η τακτική θα υπονομεύσει την εμπιστοσύνη των χρηστών απέναντι στην Google, καθώς δείχνει ότι η εταιρεία βάζει τα επιχειρηματικά της συμφέροντα πάνω από την προστασία της ιδιωτικής ζωής.
Οι χρήστες ανησυχούν, η Google καθησυχάζει
Η Google από την πλευρά της προσπαθεί να καθησυχάσει τους χρήστες, λέγοντας ότι κανείς δεν διαβάζει τα email και ότι όλα γίνονται αυτόματα, χωρίς ανθρώπινη παρέμβαση. Όμως για πολλούς αυτό δεν είναι αρκετό. Η ιδέα ότι μια τεχνητή νοημοσύνη έχει πρόσβαση στα μηνύματά σου, ακόμα κι αν τα «διαβάζει» μηχανικά, παραμένει ωστόσο τρομακτική. Οι περισσότεροι απλώς δεν θέλουν να ξέρουν ότι κάποιος –έστω και ρομπότ– «ξεψαχνίζει» την προσωπική τους επικοινωνία για να βγάλει διαφημίσεις. Η τεχνητή νοημοσύνη κάνει μεν τη ζωή μας πιο εύκολη, αλλά ταυτόχρονα θολώνει τα όρια της ιδιωτικότητας. Το Gmail φαίνεται πως μπαίνει σε μια νέα εποχή, όπου κάθε μήνυμα μπορεί να αποτελέσει «δεδομένο» προς αξιοποίηση. Το ερώτημα είναι ένα: Πόσο πρόθυμοι είμαστε να θυσιάσουμε την ιδιωτικότητά μας για λίγη «εξυπνότερη» τεχνολογία; Αν μη τι άλλο, καλό είναι όλοι οι χρήστες να γνωρίζουν τι αλλάζει και να επιλέξουν συνειδητά αν θέλουν να συμμετέχουν ή όχι. Γιατί, όπως δείχνει η εμπειρία, όταν μια εταιρεία προσφέρει κάτι «δωρεάν», όπως συμβαίνει και με τα social media, το προϊόν… είμαστε εμείς.
