Ιστορική αναδρομή για το Έθιμο της Βασιλόπιτας

Ιστορική αναδρομή για το Έθιμο της Βασιλόπιτας

H βασιλόπιτα είναι η πίτα  σύμβολο της Πρωτοχρονιάς και συνδέεται με την εορτή του Αγίου Βασιλείου, από τον οποίο πήρε το όνομά της. Έχει πολλούς και διάφορους τρόπους παρασκευής σε όλη τη Ελλάδα. Φτιάχνεται με πολύ απλά υλικά  αλεύρι, αυγά, ζάχαρη πολλές φορές και γάλα, και εθιμοτυπικά  πάνω στην επιφάνειά της γράφεται ο αριθμός του νέου έτους . Μέσα στο ζυμάρι τοποθετείται ένα νόμισμα, που όποιος το βρει κατά το μοίρασμα της βασιλόπιτας στο κομμάτι του θα είναι και ο τυχερός της χρονιάς.

Ιστορική αναδρομή για το Έθιμο της Βασιλόπιτας

Το εθιμικό τελετουργικό κοπής της

Τη νύχτα της παραμονής του νέου χρόνου με εθιμικό τελετουργικό κάθε σπίτι κάθε οικογένεια  κόβει την  βασιλόπιτά της  και την μοιράζεται. Πριν κοπή η βασιλόπιτα σταυρώνεται από τον νοικοκύρη του σπιτιού ο οποίος κατά το έθιμο την κόβει με συγκεκριμένο τρόπο .  Αρχικά ξεχωρίζονται τα κομμάτια της πίτας για τον Χριστό, την Παναγία, τον Άγιο Βασίλειο, το σπίτι και έπειτα για τον νοικοκύρη και  τα μέλη της οικογένειας και τους τυχόν φιλοξενούμενους. Από τις επόμενες ημέρες και σχεδόν για δυο μήνες , σωματεία, επαγγελματικές ενώσεις και οργανώσεις κόβουν τη δική τους βασιλόπιτα. Η συνήθεια αυτή είναι νεώτερη και κατάγεται από στις παλαιότερες συντεχνίες, τα μέλη των οποίων έκοβαν την πρωτοχρονιάτικη πίτα και τη μοιράζονταν για το καλό το δικό τους και του κοινού τους επαγγέλματος.

Ιστορική αναδρομή για το Έθιμο της Βασιλόπιτας

Το έθιμο της βασιλόπιτας αποτελεί συνέχεια των Ελληνικών «Κρονίων».

Το έθιμο της βασιλόπιτας, όπως και άλλα του Δωδεκαημέρου (Χριστούγεννα – Θεοφάνεια), ανάγεται στα ρωμαϊκά «Σατουρνάλια», που αποτελούν συνέχεια των Ελληνικών «Κρονίων». Κατά τη διάρκειά τους προσφέρονταν ως δώρα καρποί και πλακούντες (πίτες) μέσα σε χρυσά φύλλα. Μπορεί να σχετιστεί και με τον εορταστικό άρτο της ελληνικής αρχαιότητας, που προσφερόταν στους θεούς, ιδίως στα «Θαλύσια» και τα «Θαργήλια».

Ιστορική αναδρομή για το Έθιμο της Βασιλόπιτας

Η  χριστιανική παράδοση για το έθιμο της βασιλόπιτας

Ο Άγιος Βασίλειος ήταν επίσκοπος της Καισάρειας όταν  ο έπαρχος της Καππαδοκίας παραμονή της Πρωτοχρονιάς πήγε να εισπράξει φόρους με πολύ άγριες διαθέσεις. Οι κάτοικοι φοβήθηκαν έτρεξαν και ζήτησαν την προστασία του επισκόπου τους. Εκείνος αφού προσευχήθηκε τους είπε να συγκεντρώσουν ότι πολύτιμα αντικείμενα είχαν για να τα προσφέρουν στον έπαρχο. Ο Άγιος Βασίλειος όταν ο έπαρχος ήρθε μπήκε μπροστά και με την βοήθεια του Θεού τον έπεισε να φύγει χωρίς να πάρει τίποτε.. Επειδή η επιστροφή των αντικειμένων στους κατόχους τους ήταν πρακτικά αδύνατη, με συμβουλή του αγίου ζυμώθηκαν πλακούντια (μικρές πίτες) και μέσα σ’ αυτούς τοποθετήθηκε από ένα πολύτιμο αντικείμενο. Έγινε η διανομή και σαν από θαύμα έτυχε στον καθένα ότι είχε δώσει. Από τότε λέει η παράδοση να κάνουμε στη γιορτή του Αγίου Βασιλείου πίτες τοποθετώντας μέσα της νομίσματα.

Ιστορική αναδρομή για το Έθιμο της Βασιλόπιτας

Η συνταγή της τέλειας βασιλόπιτας

H βασιλόπιτα είναι το γλύκισμα σύμβολο της Πρωτοχρονιάς και συνδέεται με την εορτή του Αγίου Βασιλείου, από τον οποίο πήρε το όνομά της. Έχει πολλούς και διάφορους τρόπους παρασκευής σε όλη τη Ελλάδα . Εμείς σας προτείνουμε μια συνταγή με άρωμα πορτοκαλιού που ήμαστε σίγουροι πως θα σας εντυπωσιάσει .

Υλικά

300 γρ. αλεύρι για όλες τις χρήσεις και  λίγο για τη φόρμα

1 κ.γ. μπέικιν πάουντερ

300 γρ. βούτυρο αγελάδας σε θερμοκρασία δωματίου και λίγο λιωμένο για τη φόρμα

250 γρ. άχνη ζάχαρη και επιπλέον για το πασπάλισμα

6 τεμ. αυγά

50 γρ. αμύγδαλο, τριμμένο

50 γρ. καρύδι, τριμμένο

20 γρ. ξύσμα πορτοκαλιού

20 γρ. ξύσμα λεμονιού

1ποτήρι αποξηραμένα φρούτα κομμένα λίγο μεγάλα (προαιρετικά)

30 γρ. κονιάκ

Λίγο ρόδι για  γούρι στο στόλισμα (προαιρετικά)

Εκτέλεση

Στον κάδο του μίξερ χτυπάμε με το φτερό το βούτυρο με τη ζάχαρη.

Προσθέτουμε ένα-ένα τα αβγά συνεχίζοντας το ανακάτεμα.

Κοσκινίζουμε το αλεύρι και το αναμειγνύουμε με τους τριμμένους ξηρούς καρπούς, τα ξύσματα, τα αποξηραμένα φρούτα , το μπέικιν  πάουντερ και το αλάτι και τα ρίχνουμε σιγά-σιγά στο μείγμα.

Βουτυρώνουμε και αλευρώνουμε μια στρογγυλή φόρμα ή ένα ταψί και αδειάζουμε μέσα το μείγμα, βάζοντας ενδιάμεσα και το φλουρί. Ψήνουμε στους 170°C για μία ώρα.

Αφήνουμε να κρυώσει και ξεφορμάρουμε. Πασπαλίζουμε με ζάχαρη άχνη και σερβίρουμε.